PHÂN BIỆT WHISKY VÀ WHISKEY

Whisky và Whiskey đều là tên gọi cùng chỉ một loại rượu chưng cất từ ngũ cốc. Tuy nhiên, hai tên gọi này lại thể hiện đặc điểm khác nhau về nguồn gốc và phương pháp sản xuất của rượu cũng như sự đa dạng và phong phú của thế giới rượu mạnh. Cùng theo dõi bài viết sau đây để nhận biết sự khác biệt giữa rượu Whisky và Whiskey bạn nhé!

1. Tại sao lại có tên gọi Whisky/Whiskey?

Cách gọi “Whisky” hay “Whiskey” được cho là bắt nguồn từ lịch sử và văn hóa độc đáo của những vùng đất sản xuất loại rượu này.

Nguồn gốc từ tiếng Gaelic

Theo một số giả thuyết phổ biến, tên gọi Whisky/Whiskey có nguồn gốc từ tiếng Gaelic “uisge beatha,” nghĩa là “nước của sự sống” (trong tiếng Latinh là “aqua vitae”). Tên gọi này đã được người Anh phiên âm lại thành tên gọi “Whisky/Whiskey” như hiện tại.

“Uisge beatha” đã được người Gaelic ở Ireland và Scotland sử dụng để mô tả loại rượu mạnh được chưng cất từ ngũ cốc, thể hiện sự kỳ diệu và công phu của quá trình ủ và làm giàu hương vị của rượu. Tên gọi này còn cho thấy sự quan trọng của Whisky trong đời sống và truyền thống của người dân ở hai vùng đất này.

Nguồn gốc từ tiếng Scots

Một giải thuyết khác về tên gọi “Whisky” là giả thuyết bắt nguồn từ tiếng Scots với từ “wykye,” liên quan đến từ “whey,” tức là chất lỏng còn lại sau quá trình sản xuất pho mát. Giả thuyết này ít được biết đến và không phổ biến như nguồn gốc từ tiếng Gaelic. Tuy nhiên, điều này vẫn cho thấy sự đa dạng trong cách mà loại rượu này đã phát triển qua thời gian.

Tuy nhiên, sự khác biệt trong các thuật ngữ Anh hóa “Whisky” và “Whiskey” dường như không xuất phát từ sự khác biệt nhỏ này trong các ngôn ngữ cổ đại. Hai tên gọi “Whisky” và “Whiskey” còn phản ánh sự phân biệt về mặt địa lý và văn hóa.

Một số tài liệu cho rằng người Ireland đã bắt đầu sử dụng cách viết “Whiskey” để phân biệt sản phẩm của họ với “Whisky” của người Scotland. Người Ireland tin rằng sản phẩm của họ là phiên bản Whisky đầu tiên và có chất lượng vượt trội hơn so với rượu của người Scotland. Theo đó, tên gọi “Whiskey” còn là cách để khẳng định bản sắc và giá trị của sản phẩm.

Khi những người nhập cư Ireland di cư đến Bắc Mỹ (mà chủ yếu là đến Hoa Kỳ), họ đã mang theo kiến thức về cách chưng cất rượu và cả cách viết từ “Whiskey.” Chính vì vậy, rượu mạnh được sản xuất tại Mỹ thường được gọi là “Whiskey” theo cách của người Ireland. Điều này giải thích tại sao ở Mỹ và Ireland, người ta sử dụng từ “Whiskey” với một chữ “e,” trong khi tại Scotland và những vùng đất chịu ảnh hưởng của người Anh như Canada, từ “Whisky” không có chữ “e.”

2. Phân biệt rượu Whisky và Whiskey

Whisky và Whiskey thực chất đều là tên gọi cho những loại rượu mạnh được chưng cất từ ngũ cốc lên men và ủ trưởng thành trong các thùng gỗ sồi nhiều năm trời. Những loại rượu này có nồng độ cồn tối thiểu được quy ước là 40% và có yêu cầu tỉ mỉ trong quá trình sản xuất để phát triển hương vị phong phú và phức tạp.

Tuy nhiên, Whisky và Whiskey vẫn mang những điểm khác biệt rõ nét về nguồn gốc, quy trình sản xuất và hương vị đặc trưng. Cụ thể:

2.1. Điểm khác biệt của Whisky và Whiskey về vùng sản xuất

Khác biệt cơ bản nhất giữa Whisky và Whiskey chính là vùng sản xuất:

Whisky

Whisky là tên gọi chỉ rượu Whisky được sản xuất tại Scotland và các vùng có liên quan về văn hóa và lịch sử với nước Anh như Canada, Nhật Bản và Đài Loan. Những nơi này đều phát triển rượu Whisky từ phương pháp truyền thống của người Scotland, tạo nên những hương vị kinh điển và phong phú.

Whiskey

Whiskey được sử dụng để chỉ rượu được sản xuất tại Ireland và Mỹ. Rượu Irish Whiskey có nhiều nét tương đồng với Scotch Whisky nhưng vẫn mang phong cách truyền thống của Ireland. Trong khi đó, rượu Whiskey tại Mỹ đã được phân hóa theo đặc điểm sản xuất và nguyên liệu nơi đây thành nhiều dòng rượu như Bourbon, Tennessee, American Rye…

2.2. Điểm khác biệt của Whisky và Whiskey về nguyên liệu

Đặc điểm vùng sản xuất khác nhau khiến rượu Whisky và Whisky cũng có những sự khác biệt về nguyên liệu sản xuất:

Whisky

• Scotch Whisky: Rượu Scotch Whisky có thể làm từ mạch nha hoặc các loại ngũ cốc như lúa mạch, ngô, lúa mạch đen, lúa mì. Mạch nha là nguyên liệu kinh điển nhất của rượu Scotch Whisky. Mạch nha tại Scotland thường được sấy khô bằng than bùn, tạo nên hương vị khói đặc trưng cho rượu Scotch Whisky truyền thống. Ngoài ra, rượu Scotch Whisky ngũ cốc và Scotch Whisky pha trộn cũng rất được ưa chuộng.
• Whisky Canada: Rượu Whisky tại Canada thường là rượu Whisky pha trộn, được làm từ nhiều loại ngũ cốc khác nhau.
• Whisky Nhật Bản và Đài Loan: Nhật Bản và Đài Loan chịu ảnh hưởng từ phong cách Scotch Whisky truyền thống nên Whisky mạch nha chiếm tỷ lệ lớn. Tuy nhiên, Whisky ngũ cốc và pha trộn tại đây cũng được sản xuất khá nhiều.

Whiskey

• Irish Whiskey: Rượu Whiskey của người Ireland cũng được sản xuất từ các nguyên liệu tương tự như Scotch Whisky như mạch nha hoặc các loại ngũ cốc như lúa mạch, ngô, lúa mạch đen, lúa mì.
• Whiskey Mỹ: Rượu Whisky tại Mỹ thường được làm từ hỗn hợp ngũ cốc với một nguyên liệu chính. Ví dụ như rượu Bourbon và Tennessee có nguyên liệu là hỗn hợp ngũ cốc chứa ít nhất 51% ngô, trong khi American Rye Whisky được làm từ hỗn hợp ngũ cốc chứa ít nhất 51% lúa mạch đen.

2.3. Điểm khác biệt của Whisky và Whiskey về hương vị

Với sự khác biệt về nguyên liệu, điều kiện địa lý, khí hậu và phương pháp sản xuất, mỗi loại rượu Whisky và Whiskey có những hương vị đặc trưng riêng:

Whisky

• Scotch Whisky: Hương vị truyền thống của Scotch Whisky đậm hương gỗ, Caramel và than bùn. Ngoài ra, mỗi vùng đất của Scotland còn đem đến những hương vị Whisky đa dạng và độc đáo như hương vị trái cây của vùng Speyside, hương vị thảo mộc của Lowland…
• Whisky Canada: Rượu Whisky Canada thường nhẹ nhàng, dễ uống với sự pha trộn của hương vị gỗ, vani và gia vị…

• Whisky Nhật Bản: Rượu Whisky Nhật Bản thường có hương vị nhẹ nhàng, tinh tế và thanh nhã với sự cân bằng hoàn hảo các tầng hương vị trái cây, hoa cỏ, hương gỗ…
• Whisky Đài Loan: Whisky Đài Loan ghi dấu ấn với hương vị đậm đà, nồng hương trái cây nhiệt đới và hương vị của mật ong, gia vị…

Whiskey

• Irish Whiskey: Irish Whiskey nổi bật với hương vị mượt mà, nhẹ nhàng và dễ uống, nổi bật với vani, mật ong và hương vị trái cây ngọt.
• Whiskey Mỹ: Whiskey Mỹ nổi tiếng với hương vị đậm đà và đầy đặn như vị ngọt đặc trưng của rượu Whiskey Bourbon/Tennessee từ ngô, vị cay nồng mạnh mẽ từ lúa mạch đen của American Rye Whiskey…

3. Gợi ý những loại rượu Whisky và Whiskey nổi tiếng

Rượu Whisky và Whiskey chủ yếu được phân loại theo vùng sản xuất. Dưới đây là tổng hợp những loại rượu Whisky và Whiskey nổi tiếng nhất hiện nay:

3.1. Rượu Whisky

Rượu Scotch Whisky, Whisky Nhật Bản và Whisky Canada đang là những cái tên nổi bật trong làng rượu thế giới.

Scotch Whisky

Scotch Whisky là dòng rượu Whisky nổi tiếng nhất thế giới. Rượu Scotch Whisky có lịch sử phát triển lâu đời và đã trở thành một trong những tiêu chuẩn trong giới Whisky với chất lượng hảo hạng và quy trình sản xuất nghiêm ngặt, được quy định bởi luật pháp Scotland.

Rượu Scotch Whisky có hương vị cực kỳ đa dạng, từ đậm đà đến êm dịu với nhiều tầng hương vị như khói, trái cây, mật ong, caramel và kẹo bơ sữa…

Phân loại rượu Scotch Whisky:

• Rượu Whisky mạch nha đơn cất (Single Malt Scotch Whisky)
• Rượu Whisky ngũ cốc đơn cất (Single Grain Scotch Whisky)
• Rượu Whisky mạch nha pha trộn (Blended Malt Scotch Whisky)
• Rượu Whisky ngũ cốc pha trộn (Blended Grain Scotch Whisky)
• Rượu Whisky pha trộn (Blended Scotch Whisky)

Một số thương hiệu Scotch Whisky nổi tiếng:

Chivas Regal
Glenfiddich
Macallan
Laphroaig
Glenlivet
Johnnie Walker

Whisky Nhật Bản

Whisky Nhật Bản chịu ảnh hưởng lớn từ truyền thống sản xuất Whisky của Scotland, nhưng lại mang những đặc điểm riêng biệt nhờ vào sự sáng tạo và cẩn thận của người Nhật. Quy trình sản xuất Whisky tại Nhật Bản rất nghiêm ngặt, chú trọng đến từng chi tiết nhỏ nhất, nhờ đó đem lại những chai rượu hảo hạng được những tín đồ Whisky đánh giá cao. Không chỉ vậy, những nguyên liệu đặc trưng tại Nhật Bản còn tạo ra Whisky với hương vị độc đáo mà không nơi nào có được.

Hương vị Whisky Nhật Bản thu hút với sự tinh tế, êm dịu và nhẹ nhàng từ sự hòa quyện của trái cây, hoa cỏ, kết hợp với hương gỗ sồi Nhật Bản đặc trưng tạo vị cay nhẹ và hương thơm ngọt ngào.

Một số thương hiệu Whisky Nhật Bản nổi tiếng:

• Suntory
• Yamazaki
• Hibiki
• Hakushu
• Nikka
• Ichiro’s Malt

Whisky Canada

Whisky Canada đã có lịch sử phát triển lâu đời và được không ít người ưa chuộng. Rượu Whisky Canada chủ yếu là Whisky pha trộn với hương vị êm dịu, dễ uống, hòa quyện hương thơm vani, caramel, gia vị và mật ong thượng hạng. Dòng rượu này phù hợp cho cả những người mới bắt đầu thưởng thức Whisky và những người sành rượu.

Một số thương hiệu Whisky Canada nổi tiếng:

• Canadian Club
• Forty Creek
• Crown Royal
• Alberta Premium

3.2. Rượu Whiskey

Không kém phần đa dạng so với rượu Whisky, Whiskey từ Ireland và nước Mỹ cũng được ưa chuộng và trở thành những biểu tượng văn hoá quốc gia.

Irish Whiskey

Rượu Irish Whiskey là một phần không thể thiếu của di sản văn hóa Ireland. Với lịch sử phát triển lâu đời, Irish Whiskey đã góp phần xây dựng danh tiếng toàn cầu cho ngành công nghiệp rượu Whisky.

Rượu Irish Whiskey nổi bật với sự mượt mà, tinh tế và hương vị nhẹ nhàng, pha lẫn hương vị ngọt ngào của mật ong, vani, caramel và hương thảo mộc. Đôi khi bạn cũng có thể cảm nhận được một chút hương vị của trái cây và gia vị, tạo nên một trải nghiệm thưởng thức phong phú và đa dạng.

Một số thương hiệu Irish Whiskey nổi tiếng:

• Jameson
• Tullamore Dew
• Bushmills
• Green Spot
• Redbreast

Whiskey Mỹ

Rượu Whiskey Mỹ là một phần quan trọng của văn hóa và lịch sử nước Mỹ và nổi tiếng toàn cầu với hương vị đậm đà và đặc trưng riêng. Điểm đặc trưng của rượu Whiskey Mỹ nằm ở quy trình ủ trong thùng gỗ sồi mới, cháy xém bên trong, tạo ra hương vị đậm đà của vani, caramel, gỗ sồi và gia vị. Điều này giúp rượu Whiskey Mỹ có một cấu trúc hương vị phức tạp và mượt mà, phù hợp cho cả việc thưởng thức trực tiếp và pha chế cocktail.

Phân loại rượu Whiskey Mỹ:

• Rượu Whiskey Bourbon
• Rượu Whiskey Tennessee
• Rượu American Rye Whisky

Một số thương hiệu Whisky Mỹ nổi tiếng:

• Jim Beam
• Woodford Reserve
• Buffalo Trace
• Jack Daniel
• Prichard’s
• George Dickel
• Collier & Son
• Knob Creek Rye

Dù là rượu Whisky hay Whiskey đều có những đặc trưng và sức hút riêng biệt. Việc khám phá và thưởng thức các loại Whisky không chỉ là trải nghiệm về hương vị mà còn là hành trình tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và truyền thống của từng quốc gia. Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về rượu Whisky và Whiskey, từ đó trải nghiệm thế giới Whisky trọn vẹn nhất.

Thưởng thức có trách nhiệm. Không chia sẻ nội dung này cho người dưới 18 tuổi.